Czym jest test IQ? Co mierzy i jak?
Test IQ to ocena, która mierzy zakres zdolności poznawczych i dostarcza wynik, który ma służyć jako miara zdolności intelektualnych i potencjału danej osoby. Testy IQ są jednymi z najczęściej stosowanych testów psychologicznych.
Aby zrozumieć, co te wyniki naprawdę oznaczają, należy przyjrzeć się dokładnie, jak są obliczane. Obecnie, wiele testów jest standaryzowanych i wyniki są uzyskiwane poprzez porównanie indywidualnych wyników z normami dla danej grupy wiekowej. Podczas gdy wiele testów wykorzystuje podobne metody do uzyskania swoich wyników, ważne jest również, aby zauważyć, że każdy test jest inny i metody punktacji mogą nie być takie same dla każdego testu.
Rodzaje testów IQ
Istnieje wiele różnych testów inteligencji, a ich zawartość może się znacznie różnić.
Niektóre z nich są stosowane u osób dorosłych, ale wiele zostało zaprojektowanych specjalnie do stosowania u dzieci.
Niektóre powszechnie stosowane testy inteligencji obejmują:
- System Oceny Poznawczej (Cognitive Assessment System)
- Skala Inteligencji Stanforda-Bineta
- Uniwersalny Test Inteligencji Niewerbalnej
- Skala Inteligencji Wechslera dla Dorosłych
- Skala Inteligencji Wechslera dla dzieci
- Testy zdolności poznawczych Woodcocka-Johnsona
Zastosowanie
Testy IQ mogą być wykorzystywane do wielu różnych celów, w tym:
- Oceny edukacyjnej i umieszczenia w szkole
- Oceny i diagnozy niepełnosprawności intelektualnej
- Badań kognitywnych
- Oceny kandydatów do pracy
- Oceny zdolności poznawczych, w tym pamięci, szybkości i uwagi
Współczesne testy inteligencji często koncentrują się na takich zdolnościach jak umiejętności matematyczne, pamięć, percepcja przestrzenna i zdolności językowe. Zdolność dostrzegania związków, rozwiązywania problemów i zapamiętywania informacji są ważnymi składnikami inteligencji, więc są to często umiejętności, na których koncentrują się testy IQ.
Wpływ wyników IQ
Twoje IQ może mieć wpływ na różne dziedziny życia, w tym szkołę i pracę. Wysokie wyniki są często związane z wyższymi osiągnięciami w szkole, podczas gdy niższe wyniki mogą być związane z pewną formą niepełnosprawności intelektualnej.
Poniżej znajduje się przybliżony podział różnych zakresów wyników IQ. Niektóre testy przedstawiają wyniki w różny sposób i z różną interpretacją tego, co te wyniki mogą oznaczać.
Sprawdź również: Jak mierzone są średnie wyniki IQ
Klasyfikacje IQ
Poziom IQ Klasyfikacja opisowa
- 130+ Bardzo wysoki
- 120 do 129 Bardzo wysoki
- 110 do 119 Wysoki Przeciętny
- 90 do 109 Przeciętny
- 80 do 89 Niska Średnia
- 70 do 79 Granica
- 69 i poniżej Niepełnosprawność intelektualna
Klasyfikacje te pochodzą z serii testów IQ Wechslera dla dzieci i dorosłych.
Wyniki testów inteligencji zazwyczaj mają tak zwany rozkład normalny, krzywą w kształcie dzwonu, w którym większość wyników leży blisko lub wokół średniego wyniku. Na przykład, większość wyników (około 68%) w serii testów inteligencji Wechslera mieści się w przedziale plus 15 lub minus 15 punktów od średniego wyniku 100.
Oznacza to, że około 68% ludzi, którzy biorą udział w tym teście uzyska wynik pomiędzy 85 a 115. Gdy spojrzymy dalej w kierunku skrajnych punktów rozkładu, wyniki stają się mniej powszechne.
Jak częste są bardzo wysokie wyniki IQ?
Bardzo niewiele osób (około 0,2%) uzyskuje wynik powyżej 145 (wskazujący na bardzo wysokie IQ) lub poniżej 55 (wskazujący na bardzo niskie IQ).
W wielu przypadkach, wynik IQ poniżej 70 jest uważany za niski, podczas gdy wynik około 140 wskazuje na wysoki IQ. W przeszłości, wyniki poniżej 70 były używane jako wyznacznik do identyfikacji niepełnosprawności intelektualnej. Obecnie same wyniki testów nie wystarczają do zdiagnozowania niepełnosprawności intelektualnej, a diagności biorą pod uwagę również takie czynniki, jak wiek wystąpienia choroby i umiejętności adaptacyjne.
Zobacz też: IQ czy EQ – co jest ważniejsze?
Wskazówki, jak zrozumieć swój wynik
Aby zrozumieć, co naprawdę oznacza twój wynik, pomocne może być zrozumienie, jak zaprojektowane są testy IQ i jak twój wynik wypada na tle innych. Twój wynik w teście IQ może powiedzieć Ci więcej o tym, jak wypadasz w porównaniu z innymi osobami w Twojej grupie rówieśniczej pod względem takich rzeczy jak:
- Umiejętności językowe
- Zdolności matematyczne
- Pamięć
- Szybkość przetwarzania
- Zdolności rozumowania
- Przetwarzanie wzrokowo-przestrzenne
Aby odpowiednio ocenić i zinterpretować wyniki testu, naukowcy opracowujący testy IQ stosują proces znany jako standaryzacja. Polega on na podaniu testu reprezentatywnej próbie całej populacji, która ostatecznie przystąpi do testu.
Ta początkowa próba reprezentuje całą populację tak dokładnie, jak to możliwe i odzwierciedla wiele z rzeczy, które są obecne w populacji ogólnej. Pozwala to twórcom testów IQ ustalić normy, czyli standardy, według których można porównywać poszczególne wyniki.
Potencjalne pułapki
Testy IQ były kontrowersyjne na przestrzeni dziejów z wielu powodów, w tym:
- Dyskryminacja: Testy IQ były wykorzystywane do usprawiedliwiania ruchów eugenicznych i dyskryminacji grup mniejszościowych i osób niepełnosprawnych.
- Ważność: Nie wszyscy eksperci zgadzają się co do standardowej definicji inteligencji, więc nie wszystkie testy IQ mierzą te same rzeczy.
- Rzetelność: Istnieje również pytanie, na ile wiarygodne są te testy. Rzetelne testy IQ powinny dawać spójne wyniki. Ludzie powinni uzyskiwać mniej więcej taki sam wynik za każdym razem, gdy przystępują do testu.
Wiele czynników może wpływać na IQ, a wyniki mogą się zmieniać z czasem. Niektóre z czynników, które mogą wpływać na wynik IQ danej osoby, to m.in:
- Dostęp do edukacji i pochodzenie
- Odżywianie
- Kultura
- Środowisko
- Ogólny stan zdrowia i dostęp od opieki medycznej
Choć wyższe wyniki IQ wiążą się z lepszym zdrowiem, wynikami w nauce i ogólnym samopoczuciem, wyniki te niekoniecznie pozwalają przewidzieć sukces życiowy danej osoby. Ważne jest, aby pamiętać, że testy IQ są tylko jedną z miar inteligencji.
Wielu ekspertów sugeruje, że do inteligencji przyczyniają się inne ważne elementy, w tym czynniki społeczne i emocjonalne. Niektórzy eksperci sugerują nawet, że te umiejętności społeczne i emocjonalne mają większe znaczenie niż IQ, jeśli chodzi o określenie sukcesu w życiu.
Sprawdź również: Co to znaczy mieć IQ geniusza?
Historia testów IQ
Francuski psycholog Alfred Binet był pierwszym, który opracował formalny test inteligencji, a forma jego oryginalnego testu jest nadal używana do dziś jako test inteligencji Stanford-Binet. Później psycholog Charles Spearman opracował koncepcję inteligencji ogólnej, czyli ogólnej zdolności umysłowej do wykonywania szerokiej gamy zadań poznawczych.
Psycholog Robert Yerkes opracował testy IQ dla armii amerykańskiej podczas I wojny światowej, aby sprawdzić rekrutów. W latach 50-tych David Wechsler opracował testy IQ do użytku z dziećmi i dorosłymi. Testy te pozostają popularne do dziś.
Podsumowanie
Podczas gdy wyniki IQ mogą ujawnić informacje o zdolnościach danej osoby w pewnych dziedzinach, ważne jest, aby pamiętać, że inne czynniki, w tym takie jak umiejętności adaptacyjne, inteligencja emocjonalna i wykonywanie zadań, są również ważnymi wskaźnikami możliwości intelektualnych danej osoby.