Jak mierzone są średnie wyniki IQ
IQ, czyli iloraz inteligencji, jest miarą zdolności do rozumowania i rozwiązywania problemów. Zasadniczo odzwierciedla on, jak dobrze wypadłeś w określonym teście w porównaniu do innych osób w Twojej grupie wiekowej. Choć testy mogą się różnić, średnie IQ w wielu testach wynosi 100, a 68 procent wyników mieści się w przedziale od 85 do 115.
Chociaż IQ może być wyznacznikiem takich rzeczy jak sukcesy w nauce, eksperci ostrzegają, że niekoniecznie jest ono gwarancją sukcesu w życiu. Czasami osoby o bardzo wysokim IQ nie radzą sobie w życiu tak dobrze, podczas gdy osoby o przeciętnym IQ odnoszą wiele sukcesów i stale się rozwijają.
Średnie wyniki IQ
Pomiar inteligencji od dawna jest gorącym (i kontrowersyjnym) tematem w psychologii i edukacji. Testy inteligencji są jednym z najbardziej popularnych rodzajów testów psychologicznych, które są obecnie w użyciu. Odkąd pojawiły się pierwsze testy IQ, podjęto próby sklasyfikowania ilorazu inteligencji.
Aby zrozumieć, czym jest średni wynik IQ i co on oznacza, konieczne jest najpierw zrozumienie, jak IQ jest mierzone. Podczas gdy różni wydawcy testów używają różnych systemów punktacji, dla wielu nowoczesnych testów IQ średni wynik jest ustalony na poziomie 100 z odchyleniem standardowym 15, tak aby wyniki odpowiadały krzywej rozkładu normalnego.
Ważne uwagi
- W wielu testach wynik 100 jest uważany za średnią IQ.
- Sześćdziesiąt osiem procent wyników mieści się w zakresie jednego odchylenia standardowego od średniej (czyli pomiędzy 85 a 115). Oznacza to, że prawie 70% wszystkich ludzi osiąga wynik w granicach plus minus 15 punktów od średniej.
- Dziewięćdziesiąt pięć procent wyników mieści się w dwóch odchyleniach standardowych (pomiędzy 70 a 130). Wartości skrajne poza tymi punktami reprezentują tylko niewielką część populacji, co oznacza, że tylko niewielki procent ludzi ma bardzo niskie IQ (poniżej 70) lub bardzo wysokie IQ (powyżej 130).
- Wyniki poniżej 70 mogą wskazywać na zaburzenia rozwoju lub uczenia się, podczas gdy wyniki powyżej 130 mogą oznaczać uzdolnienia.
Jak oblicza się IQ
Historycznie, testy IQ były oceniane na jeden z dwóch sposobów. W pierwszej metodzie, wiek umysłowy osoby był dzielony przez jej wiek chronologiczny, a następnie mnożony przez 100. Druga metoda polega na porównywaniu wyników z wynikami innych osób w tej samej grupie wiekowej.
W tej metodzie, psychometrycy używają procesu znanego jako standaryzacja, aby umożliwić porównanie i interpretację znaczenia wyników IQ. Proces ten jest osiągany poprzez podawanie testu reprezentatywnej próbie i używanie tych wyników do ustanowienia standardów, zwykle określanych jako normy, przez które wszystkie indywidualne wyniki mogą być porównywane.
Ponieważ mediana wyników wynosi 100, eksperci mogą szybko ocenić indywidualne wyniki testu względem mediany, aby określić, czy wyniki mieszczą się w rozkładzie normalnym. Oznacza to, że 50% wyników znajduje się powyżej i poniżej mediany. W przypadku wyników IQ, zarówno średnia jak i mediana wynosi 100. Systemy klasyfikacji mogą się różnić w zależności od wydawcy, chociaż wiele z nich ma tendencję do podążania za dość podobnym systemem klasyfikacji.
Na przykład, w Skali Inteligencji Wechslera dla dorosłych i teście Stanforda-Bineta, wyniki, które mieszczą się pomiędzy 90 a 109 są uważane za średnie wyniki IQ. W tych samych testach wyniki, które mieszczą się w przedziale 110-119 są uważane za wysokie-średnie wyniki IQ. Wyniki pomiędzy 80 a 89 są klasyfikowane jako niskie-średnie.
Tak więc w większości przypadków, jeśli otrzymujesz wynik IQ około 100 nie martw się – jesteś w dobrym towarzystwie. Większość ludzi osiąga wyniki w granicach jednego odchylenia standardowego od tej średniej.
Zobacz też: Co to znaczy mieć IQ geniusza?
Jak mierzona jest inteligencja?
Testy inteligencji są zaprojektowane w celu pomiaru inteligencji skrystalizowanej i płynnej. Inteligencja skrystalizowana obejmuje wiedzę i umiejętności nabyte w ciągu całego życia, natomiast inteligencja płynna to zdolność rozumowania, rozwiązywania problemów i nadawania sensu abstrakcyjnym informacjom.
Inteligencja płynna jest uważana za niezależną od uczenia się i wykazuje tendencję do obniżania się w późniejszym wieku dorosłym. Inteligencja skrystalizowana, z drugiej strony, jest bezpośrednio związana z nauką i doświadczeniem i ma tendencję do zwiększania się wraz z wiekiem.
Testy IQ są przeprowadzane przez licencjonowanych psychologów. Istnieją różne rodzaje testów inteligencji, ale wiele z nich składa się z serii podtestów, które są zaprojektowane do pomiaru zdolności matematycznych, umiejętności językowych, pamięci, umiejętności rozumowania i szybkości przetwarzania informacji.
Wyniki z tych podtestów są następnie łączone w celu uzyskania ogólnego wyniku IQ. Kilka z najczęściej używanych obecnie testów IQ to:
- Skala Inteligencji Wechslera dla Dorosłych
- Skala Inteligencji Wechslera dla dzieci
- Skala Inteligencji Stanforda-Bineta
- System Oceny Kognitywnej
- Skale Zdolności Różnicowych
- Testy zdolności poznawczych Woodcocka-Johnsona
Kontrowersje wokół IQ
Od czasu pojawienia się pierwszych testów inteligencji, zarówno naukowcy, jak i psychologowie dyskutowali na temat różnic w inteligencji, w tym możliwych związków między IQ a rasą.
Oprócz powiązań między rasą a IQ, ludzie próbowali również powiązać różnice IQ z innymi czynnikami, takimi jak płeć i narodowość.
Jednym z ważnych czynników, na który należy zwrócić uwagę, jest fakt, że wyniki IQ rosną na całym świecie, co jest zjawiskiem znanym jako efekt Flynna.
Sprawdź również: Czym jest test IQ? Co mierzy i jak?
Rasa i wyniki IQ
W latach 20-tych XX wieku armia amerykańska przeprowadziła testy IQ na rekrutach i odkryła, że różne populacje wykazują różnice w średnich wynikach IQ. Takie odkrycia pomogły napędzić ruch eugeniczny i zwolenników segregacji rasowej.
Opublikowana w 1994 roku książka The Bell Curve na nowo rozpaliła spór i kontrowersje, ponieważ promowała pogląd, że różnice między grupami rasowymi w średnich wynikach IQ są w dużej mierze wynikiem genetyki.
Takie spory na temat rasy i IQ są odzwierciedleniem odwiecznej debaty „natura kontra wychowanie”. Czy na pewne cechy, właściwości i zdolności większy wpływ ma genetyka czy czynniki środowiskowe? Ci, którzy uważają, że rasa jest czynnikiem determinującym IQ, opowiadają się po stronie natury, sugerując, że dziedziczność jest głównym czynnikiem determinującym IQ.
Jednakże badania wykazały, że podczas gdy genetyka odgrywa rolę w określaniu inteligencji, czynniki środowiskowe również odgrywają ważną rolę.
W odpowiedzi, Amerykańskie Stowarzyszenie Psychologiczne utworzyło specjalną grupę zadaniową pod przewodnictwem psychologa Ulrica Neissera, aby zbadać twierdzenia zawarte w książce. Nie znaleźli oni żadnych bezpośrednich dowodów na poparcie genetycznych wyjaśnień dla różnic w wynikach testów między Czarnymi i Białymi. Zamiast tego stwierdzili, że w chwili obecnej nie ma żadnych znanych wyjaśnień dla takich różnic.
Różnice narodowościowe w średnich wynikach IQ
Badania narodowych zdolności poznawczych sugerują, że istnieją różnice w wynikach IQ pomiędzy różnymi narodami. Badania takie są ograniczone, ale przeprowadzono kilka eksploracji tego tematu poprzez stworzenie szacunków średniego IQ dla różnych narodów. Takie różnice mogą być w dużej mierze związane z wpływami środowiskowymi, takimi jak czynniki społeczno-ekonomiczne, wskaźniki edukacyjne i oczekiwana długość życia.
Według badań przeprowadzonych przez Richarda Lynna i Tatu Vanhanena, Hong Kong miał najwyższą średnią IQ na poziomie 108, podczas gdy Gwinea Równikowa miała najniższą – 59. Średnie grupowe IQ w niektórych innych krajach wynosiło 98 w Stanach Zjednoczonych, 100 w Wielkiej Brytanii i 102 we Włoszech.
Różnice między płciami w średnich wynikach IQ
Przez lata niektórzy badacze twierdzili, że mężczyźni lub kobiety mają przewagę pod względem IQ, podczas gdy inni twierdzili, że nie ma znaczących różnic między mężczyznami i kobietami.
Jedno z badań wykazało, że podczas gdy nie ma średniej różnicy w wynikach IQ między mężczyznami i kobietami, istnieje tendencja do większej zmienności w wynikach IQ wśród mężczyzn.
Badania wykazały, że istnieją niewielkie różnice w wykonywaniu zadań werbalnych i przestrzennych, przy czym kobiety lepiej radzą sobie z niektórymi zadaniami werbalnymi, a mężczyźni z niektórymi zadaniami dotyczącymi zdolności przestrzennych. Badacze uważają jednak, że rozbieżność ta tylko częściowo wynika z różnic biologicznych, a wpływ na nią mają również kultura, doświadczenia i wykształcenie.
Sprawdź również: IQ czy EQ – co jest ważniejsze?
Co średni wynik IQ oznacza dla ciebie?
Średni wynik IQ może nie mówić wszystkiego o tym, co potrafisz. Testy nie mierzą kilku rzeczy, takich jak praktyczne umiejętności i talenty. Możesz mieć przeciętny wynik IQ, ale możesz też być świetnym muzykiem, kreatywnym artystą, niesamowitym piosenkarzem lub geniuszem mechaniki.
Wyniki IQ niekoniecznie są niezmienne. Naukowcy odkryli również, że wyniki IQ mogą się zmieniać z czasem. W jednym z badań sprawdzono IQ nastoletnich uczestników we wczesnym okresie dojrzewania i ponownie cztery lata później. Wyniki ujawniły, że wyniki różniły się aż o 20 punktów w ciągu tego czteroletniego okresu.
Niektórzy eksperci sugerują, że EQ może mieć nawet większe znaczenie niż IQ. Testy IQ nie uwzględniają również takich kwestii, jak ciekawość otaczającego świata i umiejętność rozumienia i radzenia sobie w nim.
